زامبیا

جمهوری زامبیا (به انگلیسی: Republic of Zambia) کشوری است واقع در مرکز متمایل به جنوب آفریقا، جنوب جمهوری دموکراتیک کنگو، شمالزیمباوه و شرق آنگولا. پایتخت زامبیا شهر لوساکا است.

مساحت زامبیا 752٬618 کیلومتر مربع و جمعیت آن نزدیک به 13 میلیون نفر است. جمعیت این کشور بیشتر در لوساکا و حومه و در استان «کمربند مس» در شمال غرب متمرکز است.

ساکنان منطقه زامبیا در آغاز مردم خویسان بودند اما در جریان کوچ اقوام بانتو در سده سیزدهم این منطقه نیز بانتونشین شد. پس از بازدید کاشفان اروپایی از این منطقه در سده هیجده، زامبیا در اواخر قرن نوزده مستعمره بریتانیا شد و فرمانروایان آن از سوی لندن گمارده می‌شدند.

زامبیا در تاریخ 24 اکتبر 1964 اعلام استقلال کرد. در سال 2010 بانک جهانی، زامبیا را یکی از کشورهایی اعلام کرد که سریع‌ترین اصلاحات اقتصادی را اجرا می‌کنند. مقر بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا (COMESA) در لوساکا قرار دارد.

جغرافیا

وسعت کشور زامبیا 752٬618 کیلومتر مربع است و از این نظر سی و هشتمین کشور بزرگ دنیا به شمار می‌رود.

زامبیا از کشورهایی همچون فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، ژاپن و بریتانیا بزرگتر است؛ اما از کشورهایی مانند ترکیه، اندونزی، تانزانیا، شیلی و مصر کوچکتر است. مساحت آن کمتر از نصف ایران است.

جمعیت زامبیا در سال 2005 برابر با 11٬668٬000 نفر بوده‌است و هفتاد و دومین کشور دنیا از لحاظ جمعیت به شمار می‌رود. جمعیت این کشور با توجه به وسعت زیاد آن کم است.

پایتخت زامبیا شهر لوساکا با 1 میلیون و 265 هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت زامبیا 752٫614 کیلومتر مربع و جمعیت آن 11 میلیون و 477 هزار نفر است. از مهمترین شهرهای زامبیا می‌توان اندولا 374 هزار نفر، کیتوه 363 هزار نفر، کابوه 176 هزار نفر، موفولیرا 175 هزار نفر، لوانشیا 147 هزار نفر و کالولوشی 90 هزار نفر را ذکر کرد.

•رودخانهٔ زامبزی مهمترین رودخانهٔ زامبیا به‌شمار می‌آید که با گذر از جمهوری دموکراتیک کنگو و آنگولا از سمت غرب وارد زامبیا شده و پس از حرکت در امتداد مرز با زیمباوه به موزامبیک وارد شده و به اقیانوس هند می‌ریزد.

پایتخت و بزرگترین شهر این کشور لوساکا نام دارد که بیش از 1٬260٬000 نفر جمعیت دارد و یکی از شهرهای بزرگ جنوب قاره آفریقا به شمار می‌آید. دومین شهر بزرگ، آندولا با 375 هزار نفر جمعیت است. سومین شهر بزرگ، کیتوه با 365 هزار نفرجمعیت است. کابوه با 175 هزار نفر و چینگولا با 150 هزار نفر جمعیت از دیگر شهرهای مهم زامبیا هستند.

اقتصاد

واحد پول زامبیا، کچوا با واحد جزء (انگوه) نام دارد. صادرات زامبیا را مس (80 ٪) کبالت، تنباکو و پنبه تشکیل می‌دهد.

پیرامون 68 درصد از زامبیایی‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند.نرخ فقر در مناطق روستایی پیرامون 78 درصد و در مناطق شهری 53 درصد است.

درآمد سرانه سالانه هم‌اینک 395 دلار یعنی حدود 50 درصد کمتر از تاریخ آغاز استقلال این کشور است و با این حساب زامبیا از کشورهای کم‌درآمد جهان به‌شمار می‌آید.

در خلال دهه‌ها حکومت سوسیالیستی کنت کائوندا، زامبیا با فقر روبه‌رو شد به‌ویژه پس از آن‌که بهای مس در دهه 1970 کاهش زیادی از خود نشان داد. پس از پایان دیکتاتوری، دولت‌های بعدی دست به انجام اصلاحات کم‌دامنه‌ای زده‌اند. 

مردم

نژاد 98٪ جمعیت زامیبا را سیاه آفریقایی و 1٪ را نیز اروپایی تشکیل می‌دهد،

دین 87٪ زامیبایی‌ها، مسیحی، 1 ٪ مسلمان و باقی نیز عقاید بومی دارند.

زبان رسمی زامبیا، انگلیسی است، بیش از 70 نوع زبان و لهجهٔ بومی نیز در زامبیا رایج است.